Sứt môi là gì? 5 thông tin cha mẹ cần biết

Sứt môi là gì? Nguyên nhân gây sứt môi

Sứt môi là một dị tật bẩm sinh có thể xảy ra khi quá trình hình thành môi và vòm miệng trong thời kỳ phát triển của thai nhi không hoàn thiện.

Các nguyên nhân gây sứt môi có thể bao gồm nhiều yếu tố, trong đó có thể bao gồm các vấn đề sau: 

• Yếu tố di truyền: Các nghiên cứu chỉ ra rằng yếu tố di truyền có thể góp phần vào nguy cơ mắc sứt môi. Nếu trong gia đình có người mắc phải dị tật này, khả năng sinh con bị s ứt môi sẽ cao hơn.
• Môi trường và thói quen của mẹ: Một số yếu tố môi trường như việc mẹ hút thuốc, uống rượu, hoặc dùng một số loại thuốc trong thời kỳ mang thai có thể làm tăng nguy cơ sinh con bị sứt môi. Thiếu hụt folate trong chế độ ăn uống của mẹ cũng là một yếu tố nguy cơ lớn.
• Các yếu tố sinh lý khác: Các bất thường trong sự phát triển của mô và cấu trúc của thai nhi có thể dẫn đến sứt môi. Ví dụ, nếu quá trình kết hợp các phần mô trong thai kỳ không diễn ra đầy đủ, sẽ hình thành một vết hở trên môi hoặc vòm miệng.

Phân dạng các loại sứt môi thường gặp

Có nhiều loại sứt môi khác nhau, tùy thuộc vào mức độ và phạm vi ảnh hưởng đến môi và vòm miệng mà có thể phân theo các dạng thường gặp bao gồm: 

• Sứt môi một bên: Đây là trường hợp sứt môi chỉ xảy ra ở một bên của môi, có thể kéo dài một phần hoặc toàn bộ môi, nhưng không ảnh hưởng đến vòm miệng. Tình trạng này có thể nhìn thấy ngay sau khi sinh và sẽ được điều trị qua phẫu thuật chỉnh hình.
• Sứt môi hai bên: Là khi cả hai bên của môi bị hở, tạo thành khe hở lớn hơn. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến việc phát âm và giao tiếp của trẻ.
• Sứt môi kèm theo hở vòm miệng: Đây là dạng nghiêm trọng nhất, khi không chỉ môi mà còn vòm miệng của trẻ bị hở. Sự phát triển của vòm miệng bị gián đoạn, ảnh hưởng đến khả năng nuốt, nói và thở của trẻ. Các trẻ bị sứt môi kèm hở vòm miệng cần được điều trị phức tạp hơn.

Ảnh hưởng của sứt môi đối với trẻ em

Trẻ em sinh ra bị sứt môi có thể tạo ra một loạt các vấn đề có liên quan đến chức năng sống, đặc biệt trong giai đoạn sơ sinh và phát triển đầu đời

• Khó khăn trong ăn uống: Trẻ em bị sứt môi có thể gặp khó khăn trong việc bú mẹ hoặc sử dụng bình sữa, vì không có sự đóng kín hoàn toàn của môi. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ không nhận đủ dinh dưỡng cần thiết.
• Phát âm và giao tiếp: Khi trẻ lớn lên, sứt môi có thể gây ảnh hưởng đến khả năng phát âm và giao tiếp. Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc nói và phải tham gia các chương trình điều trị ngôn ngữ để cải thiện khả năng phát âm.
• Ảnh hưởng tâm lý: Trẻ em mắc sứt môi có thể gặp phải những khó khăn về tâm lý do sự khác biệt về ngoại hình. Điều này có thể gây ảnh hưởng đến sự tự tin và phát triển xã hội của trẻ nếu không được hỗ trợ kịp thời.

Chẩn đoán và điều trị sứt môi

Sứt môi có thể được phát hiện ngay từ khi sinh ra hoặc qua các siêu âm trong thai kỳ. Điều này giúp cha mẹ chuẩn bị tốt hơn về mặt tinh thần và vật chất cho việc điều trị.

Chẩn đoán:

Sứt môi thường được chẩn đoán qua thăm khám từ khi trẻ còn trong bụng mẹ. Thông qua biện pháp siêu âm hình thái học trong khoảng tứ 16 đến 24 tuần thai.

Dựa vào kết quả siêu âm thông qua hình ảnh bác sĩ có thể nhận biết được biểu hiện hình thái khác biệt mà sứt môi gây ra với thai nhi.

Phẫu thuật:

Phẫu thuật là phương pháp chính để điều trị sứt môi. Phẫu thuật thường được thực hiện khi trẻ được 3-6 tháng tuổi để đóng kín vết sứt môi, giúp cải thiện chức năng ăn uống và thẩm mỹ.

Trong trường hợp sứt môi kèm hở vòm miệng, trẻ cần phẫu thuật thêm để tái tạo vòm miệng và cải thiện khả năng phát âm.

Điều trị bổ sung:

Đôi khi, ngoài phẫu thuật, trẻ sẽ cần điều trị ngôn ngữ để hỗ trợ phát âm và giao tiếp. Thực hiện các phẫu thuật tái tạo trong giai đoạn tuổi lớn hơn có thể giúp trẻ cải thiện chức năng, phát âm vấn đề giao tiếp một cách tự nhiên.

Từ 16 tuổi có thể thực hiện can thiệp chỉnh hình thẩm mỹ hoàn thiện môi và xoá sẹo môi.

Hỗ trợ và phục hồi sau phẫu thuật vá môi dị tật

Sau khi phẫu thuật vá môi sứt, trẻ cần được chăm sóc và theo dõi chặt chẽ để đảm bảo phục hồi tốt và tránh các biến chứng:

• Chăm sóc sau phẫu thuật: Việc theo dõi vết mổ và chăm sóc vết thương sau phẫu thuật rất quan trọng. Cha mẹ cần chú ý đến việc giữ vệ sinh vùng miệng và tránh để vết mổ bị nhiễm trùng.
• Phục hồi lâu dài: Trẻ em bị sứt môi sẽ cần sự hỗ trợ lâu dài, không chỉ về mặt thể chất mà còn về mặt tâm lý. Cha mẹ nên tạo môi trường an toàn và yêu thương để giúp trẻ vượt qua các khó khăn về tâm lý do dị tật gây ra.
• Hỗ trợ phát âm: Trẻ có thể cần tham gia các lớp điều trị ngôn ngữ để hỗ trợ phát triển khả năng phát âm sau phẫu thuật. Các chuyên gia ngôn ngữ sẽ giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp tốt hơn.

Video: Mãn nhãn với kết quả sau khi sửa sứt môi hở hàm ếch 

Gợi ý một số địa chỉ vá môi dị tật cho trẻ uy tín tại Việt Nam

• Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội): Là bệnh viện đầu ngành trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe trẻ em tại Việt Nam.
• Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM: Khoa Phẫu thuật Tạo hình – Thẩm mỹ nổi tiếng với các ca phẫu thuật chỉnh hình thành công, đặc biệt là vá môi sứt.
• Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương Hà Nội: Là bệnh viện chuyên khoa đầu ngành về Răng Hàm Mặt tại miền Bắc, đặc biệt trong lĩnh vực điều trị dị tật hở môi, hở hàm ếch.
• Tổ chức Operation Smile Việt Nam: Là tổ chức phi chính phủ chuyên hỗ trợ phẫu thuật miễn phí cho trẻ em mắc dị tật hở môi, hở hàm ếch trên toàn quốc.

• Bệnh viện Nhi Đồng 1 và 2 (TP.HCM): Là một trong những bệnh viện hàng đầu dành cho trẻ em tại miền Nam, nổi bật trong lĩnh vực điều trị các dị tật bẩm sinh.
• Bệnh viện Thẩm mỹ JK Nhật Hàn (TP.HCM) – chuyên chỉnh hình môi dị tật cho người từ 16 tuổi, có chương trình trợ phí cho người có hoàn cảnh khó khăn. 

Sứt môi là tình trạng có thể được phát hiện và điều trị từ sớm, khi đã hiểu rõ sứt môi là gì cha mẹ cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, hỗ trợ tâm lý và phối hợp với các bác sĩ để đảm bảo rằng trẻ được chăm sóc tốt nhất trong suốt quá trình điều trị và phục hồi.

Liên hệ với đội ngũ chuyên gia Bệnh viện JK Nhật Hàn nếu bạn cần hỗ trợ thêm thông tin, hotline 094 1800 999(Zalo/Viber/Facetime).

ĐỂ LẠI THÔNG TIN ĐỂ NHẬN ĐƯỢC TƯ VẤN PHÙ HỢP VỚI BẠN