MỤC LỤC
Phẫu thuật định hình môi dị tật: Giai đoạn phục hồi cốt lõi
Phẫu thuật định hình môi được thực hiện sau giai đoạn chỉnh sửa khe hở ban đầu (thường trong khoảng lúc 3-6 tháng tuổi). Việc vá khe hở môi vào thời điểm trên nhằm mục đích hỗ trợ tối đa cho việc bú, ăn nhai để trẻ có thể lớn lên bình thường.
Tuy nhiên, khi trẻ lớn lên sẽ có những thay đổi và di chứng để lại của các cuộc phẫu thuật từ khi còn bé, trong đó bao gồm sẹo môi và biến dạng môi.
Chính vì vậy, việc phẫu thuật định hình môi có khả năng chỉnh sửa và tái tạo môi dị tật toàn diện, giúp người trưởng thành tự tin hơn với diện mạo của mình, hòa nhập với cuộc sống một cách thuận lợi hơn.

Quy trình định hình môi dị tật có thể bao gồm các bước phẫu thuật như sau:
Tái tạo hình môi trên
Trong phẫu thuật định hình môi, việc tái tạo môi trên không chỉ nhằm phục hồi cấu trúc thẩm mỹ, mà quan trọng hơn là tái lập cơ vòng môi (musculus orbicularis oris) – một cơ then chốt trong việc đóng – mở miệng, phát âm, và biểu cảm.
Thông qua kỹ thuật tạo hình vạt Z-plasty hoặc Millard, bác sĩ sẽ khâu nối chính xác cơ vòng môi (orbicularis oris), đảm bảo sự hài hòa về hình thái và biểu cảm khuôn mặt.
Các kỹ thuật chính:
-
Millard rotation-advancement flap: Là kỹ thuật chuẩn mực được sử dụng phổ biến trong sửa môi sứt bên đơn thuần. Vạt da vùng môi bên lành sẽ xoay và tiến đến vùng khe hở, giúp tái lập viền môi (vermillion) và cung Cupid một cách tự nhiên.
-
Z-plasty: Dành cho các trường hợp sẹo co kéo sau phẫu thuật ban đầu hoặc môi bị biến dạng. Kỹ thuật này tạo vạt da hình chữ Z nhằm phân tán lực kéo, cải thiện độ linh hoạt và hướng sẹo.

Mục tiêu giải phẫu:
-
Tái tạo cơ vòng môi theo đúng hướng sợi cơ giải phẫu, thay vì chỉ khâu mô mềm đơn thuần. Nếu cơ không được phục hồi đúng, môi sẽ bị co kéo, không tự nhiên khi nói hoặc cười.
-
Đảm bảo tỷ lệ môi trên – môi dưới lý tưởng (khoảng 1:1.6) và chiều cao nhân trung đối xứng hai bên.
Cải thiện chức năng ngôn ngữ
Việc phục hồi chính xác cơ vòng môi giúp trẻ phát âm chuẩn hơn, kiểm soát luồng khí hiệu quả, giảm rõ rệt hiện tượng nói ngọng kéo dài. Cơ vòng môi đóng vai trò quan trọng trong việc tạo áp lực miệng – môi (labial pressure), là điều kiện cần để phát âm các phụ âm môi như /p/, /b/, /m/.
Ở trẻ bị hở môi, cấu trúc này thường bị đứt đoạn nên dù đã được khâu môi ban đầu, khả năng phát âm vẫn kém nếu cơ không được phục hồi đúng vị trí.
Mục tiêu giải phẫu:
-
Phát âm rõ ràng hơn: Nhờ vào sự khép kín tốt của môi, giúp phát âm âm môi – môi chuẩn hơn, giảm hiện tượng nói mũi (hypernasality).
-
Cải thiện âm vang cộng hưởng: Khi luồng khí từ phổi được kiểm soát tốt qua môi, không bị rò lên mũi, chất giọng trở nên “rõ nét” hơn.
-
Kết hợp luyện âm sớm: Hiệp hội Ngôn ngữ Trị liệu Mỹ (ASHA) khuyến nghị trẻ nên bắt đầu luyện âm từ 4–6 tuần sau phẫu thuật định hình môi để đạt hiệu quả cao nhất.

Chuẩn bị cho can thiệp mũi và chỉnh nha
Sau định hình môi, cấu trúc mô mềm ổn định giúp bác sĩ dễ dàng lập kế hoạch phẫu thuật nâng mũi và chỉnh nha, đảm bảo hiệu quả thẩm mỹ tối ưu về sau. Phẫu thuật định hình môi tạo nền mô mềm ổn định để hỗ trợ các bước điều trị tiếp theo trong phác đồ đa giai đoạn.
Vai trò trong nâng mũi: Ở bệnh nhân sứt môi, môi kéo lệch cánh mũi bên dị tật, gây bất đối xứng trầm trọng. Khi đã được định hình môi đúng và không còn co kéo, cấu trúc mũi trở nên rõ ràng hơn, từ đó bác sĩ có thể thiết kế nâng mũi tái cấu trúc chính xác.
Trong chỉnh nha – xương hàm:
-
Định hình môi góp phần tái lập áp lực chức năng từ môi lên cung răng cửa, giúp hướng mọc răng ổn định hơn.
-
Một môi trên khỏe mạnh cũng hỗ trợ cố định khí cụ chỉnh nha, đặc biệt khi trẻ bước vào giai đoạn tiền niềng hoặc can thiệp xương hàm thứ phát.

Thời điểm phẫu thuật định hình môi lý tưởng
Phẫu thuật định hình môi có thể thực hiện ở nhiều thời điểm khác nhau, nhưng theo khuyến nghị của Hội Phẫu thuật Tạo hình Hoa Kỳ (ASPS) và các nghiên cứu của Đại học Y Johns Hopkins, độ tuổi 5–8 do các yếu tố. Phát triển mô – cơ đủ, phát âm định hình, hợp tác tốt.
Ngoài ra, khi đến tuổi trưởng thành trẻ có thể tiến hành tạo hình môi thẩm mỹ, giải quyết các vấn đề môi khuyết và sẹo môi khi trẻ ở độ tuổi 16.
Tầm quan trọng của kỹ thuật trong phẫu thuật định hình môi
Một ca định hình môi thành công cần đáp ứng ba tiêu chí:
-
Tái tạo thẩm mỹ: Vết sẹo tối thiểu, môi cân đối, viền môi sắc nét.
-
Phục hồi chức năng: Cải thiện phát âm, kiểm soát môi khi nói, cười.
-
Ổn định lâu dài: Không co kéo vết mổ, không tái biến dạng theo thời gian.
Chỉ những trung tâm, bệnh viện chuyên sâu mới đảm bảo được việc tái tạo mô mềm tinh vi và tính toán tỷ lệ hài hòa từng milimet trên khuôn mặt bệnh nhân.
Giải pháp định hình môi dị tật tại Bệnh viện Thẩm mỹ JK Nhật Hàn
Tại Bệnh viện thẩm mỹ JK Nhật Hàn, phẫu thuật định hình môi được cá nhân hóa theo từng mức độ khuyết điểm với sự phối hợp bao gồm bác sĩ tạo hình, bác sĩ răng hàm mặt. Những điểm nổi bật mà JK Nhật Hàn đang sở hữu bao gồm:
-
Ứng dụng kỹ thuật tạo hình môi Mega Magic độc quyền: Giúp tái lập chính xác hình dáng môi và giảm thiểu sẹo
-
Cam kết theo dõi lâu dài: Đánh giá lại chức năng môi – hàm – mũi trong suốt hành trình thực hiện, không giới hạn số lần tác động điều chỉnh
- Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hơn 20 năm kinh nghiệm, với hàng chục ngàn ca phẫu thuật thành công tạo hình mũi môi xóa khuyết điểm dị tật
Hình ảnh trước – sau một số ca phẫu thuật định hình môi tại JK Nhật Hàn:
ThS.BS Lê Viết Trí – Giám đốc Bệnh viện Thẩm mỹ JK Nhật Hàn chia sẻ:
“Định hình môi không chỉ là làm đẹp. Đó là bước phục hồi tâm lý và cải thiện cuộc sống cho người từng mang khiếm khuyết, mặc cảm với xã hội. Mỗi ca tạo hình môi dị tật hành công là thêm một cách cửa mởi mở ra cho một người dị tật hòa nhập và phát triển bản thân.”
Phẫu thuật định hình môi là mắt xích quan trọng trong chuỗi điều trị toàn diện cho người bị sứt môi – hở hàm ếch. Việc can thiệp đúng thời điểm, đúng kỹ thuật và được hỗ trợ hậu phẫu chuyên sâu sẽ giúp trẻ khôi phục cả về hình thể lẫn chức năng.
Bệnh viện Thẩm mỹ JK Nhật Hàn tự hào là đơn vị tiên phong tại Việt Nam trong phẫu thuật tạo hình môi dị tật, mang đến hành trình phục hồi trọn vẹn cho hàng chục ngàn người trong suốt thời gian qua.
Nếu bạn hoặc người thân đang cần sự hỗ trợ hãy liên hệ ngay hotline: 094 1800 999 Zalo/Viber/Facetime.
ĐỂ LẠI THÔNG TIN ĐỂ NHẬN ĐƯỢC TƯ VẤN PHÙ HỢP VỚI BẠN