Phẫu thuật hở hàm ếch cho trẻ sơ sinh

Vì sao trẻ sinh ra lại bị hở hàm ếch?

Hở hàm ếch là một dạng dị tật bẩm sinh xảy ra khi vòm miệng không khép lại hoàn toàn trong thời kỳ bào thai. Một số nguyên nhân có thể bao gồm:

• Di truyền: Nếu gia đình có người từng bị sứt môi, hở hàm ếch, nguy cơ con bị tăng lên.

• Yếu tố môi trường trong thai kỳ: bao gồm

  • Mẹ tiếp xúc với hóa chất độc hại, thuốc lá, rượu bia.

  • Thiếu axit folic khi mang thai.

  • Một số loại thuốc như thuốc chống co giật, thuốc trị mụn chứa isotretinoin…

  • Nhiễm virus hoặc mắc bệnh trong giai đoạn đầu thai kỳ.

• Mắc một số hội chứng di truyền liên quan đến dị tật sọ mặt.

Thời điểm phẫu thuật hở hàm ếch cho trẻ sơ sinh tốt nhất 

 Chẩn đoán và đánh giá ban đầu (0–3 tháng tuổi)

 Mục tiêu:

• Xác định mức độ hở (chỉ hở hàm ếch, hở môi, hay cả hai).

• Kiểm tra xem có mắc hội chứng nào đi kèm không (như Pierre Robin, 22q11 deletion…).

Các bước cần làm:

• Khám lâm sàng bởi bác sĩ hàm mặt hoặc bác sĩ nhi.

• Chụp X-quang sọ mặt, xét nghiệm di truyền (nếu nghi ngờ bất thường).

• Đánh giá khả năng bú – dinh dưỡng – hô hấp.

• Hướng dẫn cha mẹ chăm sóc và cho trẻ bú đúng cách, sử dụng bình sữa chuyên dụng như Pigeon, Medela Special Needs Feeder. Tư thế bú thẳng, giữ đầu bé cao.

Chuẩn bị và thực hiện phẫu thuật (3–18 tháng tuổi)

Việc phẫu thuật hở môi nếu có, có thể thực hiện ở thời điểm khi trẻ khoảng 3–6 tháng tuổi. Ưu tiên cải thiện thẩm mỹ sớm, giúp bé có ngoại hình gần như bình thường. Hồi phục nhanh, ít biến chứng nếu được chăm sóc đúng cách.

Phẫu thuật hở hàm ếch cho trẻ sơ sinh – vá vòm miệng 9–18 tháng tuổi

Là ca quan trọng nhất trong điều trị phẫu thuật hở hàm ếch cho trẻ sơ sinh. Mục tiêu đóng hoàn toàn khe hở để bé có thể phát âm rõ ràng sau này.

• Trước phẫu thuật cần Đảm bảo bé đạt cân nặng tối thiểu 8–10kg. Không có nhiễm trùng hô hấp hoặc tai. Kiểm tra xét nghiệm máu và đánh giá toàn trạng.
• Sau phẫu thuật bé cần ăn cháo loãng, sữa bằng thìa/bình không có núm cứng từ 1–2 tuần. Tránh bú bình mạnh hoặc cắn đồ cứng (dễ làm bung vết mổ). Tái khám sau 1 tuần – 1 tháng – 3 tháng.

Giai đoạn theo dõi và trị liệu (1 tuổi trở đi)

Ngôn ngữ trị liệu bắt đầu từ 18 tháng tuổi nếu bé phát âm sai hoặc chậm nói. Trẻ có thể bị nói mũi (âm phát ra từ mũi) do cấu trúc chưa hoàn chỉnh. Có thể cần làm đánh giá giọng nói bằng nội soi vòm hầu (speech videonasendoscopy).

Giai đoạn chỉnh hình răng – hàm

Khi bé bắt đầu mọc răng sữa, cần được theo dõi răng miệng kỹ. Có thể cần nắn chỉnh răng hoặc niềng răng từ 6–8 tuổi, tùy mức độ lệch. Với trẻ bị hở nướu/góc tiền đình hàm trên, có thể cần ghép xương ổ răng khoảng 8–12 tuổi.

Phẫu thuật thẩm mỹ sẹo mũi môi dị tật

Một số trẻ sẽ cần phẫu thuật chỉnh hình mũi môi dị tật, sẹo vùng khe hở sau 16 tuổi hoặc khi lớn hơn. Có thể phẫu thuật tái tạo để chỉnh sửa thẩm mỹ mũi môi để mang đến diện mạo tự tin cho trẻ.

Hỗ trợ tâm lý và hòa nhập xã hội

Ngoài các giai đoạn phẫu thuật hở hàm ếch cho trẻ sơ sinh thì khi trẻ trưởng thành vẫn cần tiếp tục hỗ trợ tâm lý và hòa nhập xã hội.

Vì trẻ bị hở hàm ếch có thể bị kỳ thị về ngoại hình, nói chuyện khó nghe. Trẻ cần được hỗ trợ tâm lý, tăng tự tin, hòa nhập môi trường học tập bình thường. Động viên từ gia đình là yếu tố quan trọng nhất.

Phẫu thuật hở hàm ếch cho trẻ sơ sinh – Thông tin cha mẹ cần biết 

Việc điều trị phẫu thuật hở hàm ếch cho trẻ sơ sinh là vô cùng quan trọng, vì vậy cha mẹ cần đặc biệt lưu ý tới thời điểm trước và sau khi trẻ phẫu thuật.

Trước phẫu thuật:

• Bé cần được theo dõi bởi các bác sĩ chuyên khoa: tai mũi họng, hàm mặt, dinh dưỡng và ngôn ngữ trị liệu.

• Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ cho bé, vì trẻ có khe hở vòm miệng dễ bị sặc, bú yếu.

• Nên sử dụng bình sữa dành cho trẻ sứt môi hở hàm ếch chuyên dụng (bình có van một chiều, núm mềm đặc biệt).

• Giữ vệ sinh răng miệng và vùng hở sạch sẽ.

Sau phẫu thuật:

• Bé cần được chăm sóc kỹ lưỡng để vết thương lành tốt.

• Theo dõi khả năng ăn uống, tránh nhiễm trùng vết mổ.

• Có thể cần can thiệp ngôn ngữ trị liệu, đặc biệt nếu trẻ gặp khó khăn khi học nói.

• Theo dõi tai – mũi – họng, vì trẻ dễ bị viêm tai giữa do ảnh hưởng cấu trúc vòm họng.

Về lâu dài:

• Trẻ có thể cần thêm các ca phẫu thuật chỉnh sửa thẩm mỹ, niềng răng, hoặc điều trị phát âm tùy theo mức độ ban đầu.

• Một số trẻ có thể cần hỗ trợ tâm lý do mặc cảm ngoại hình – cần sự đồng hành tích cực từ cha mẹ và xã hội.

Hở hàm ếch không chỉ là một dị tật về mặt hình thể mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe, tâm lý và hành trình phát triển toàn diện của trẻ.

Tuy nhiên, với sự tiến bộ không ngừng của y học hiện đại và sự đồng hành kiên cường từ gia đình, trẻ hoàn toàn có cơ hội để lớn lên khỏe mạnh, tự tin và hòa nhập với cộng đồng. Trong chặng đường phục hồi đó, việc lựa chọn đúng cơ sở y tế chuyên sâu, uy tín là yếu tố then chốt.

Tại Việt Nam, Bệnh viện thẩm mỹ JK Nhật Hàn nổi bật là một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ mũi môi dị tật. Dưới sự dẫn dắt của Thạc sĩ – Bác sĩ Lê Viết Trí, Giám đốc bệnh viện – người có hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành phẫu thuật tạo hình và từng tu nghiệp chuyên sâu tại Hàn Quốc và Canada,  JK Nhật Hàn đã khẳng định vị thế với liệu trình điều trị cá nhân hóa, kết hợp hài hòa giữa yếu tố thẩm mỹ và chức năng.

Đặc biệt, bệnh viện cung cấp dịch vụ tái tạo mũi – môi toàn diện cho trẻ từ 16 tuổi trở lên, giúp khắc phục sẹo sau phẫu thuật sơ sinh để lại, từ đó cải thiện thẩm mỹ khuôn mặt, đồng thời hỗ trợ tư vấn tâm lý – chỉnh nha nếu cần thiết.

Với triết lý tái sinh vẻ đẹp tự nhiên chuẩn chất riêng, JK Nhật Hàn không chỉ giúp hoàn thiện nụ cười, mà còn tiếp thêm động lực để các em bước vào đời với niềm tin và khát vọng mới.

Hy vọng rằng thông qua bài viết bạn đọc đã có thêm thông tin hữu ích về phẫu thuật hở hàm ếch cho trẻ sơ sinh. Liên hệ ngay với đội ngũ JK Nhật Hàn nếu cần thêm thông tin hỗ trợ, hotline 094 1800 999 Zalo/Viber/Facetime.

ĐỂ LẠI THÔNG TIN ĐỂ NHẬN ĐƯỢC TƯ VẤN PHÙ HỢP VỚI BẠN